Αντιγράφουμε από το "ΚΟΥΠΟΝΙ" Νεανική χειρόγραφη εφημερίδα στα χρόνια της Κατοχής. 1 Αυγούστου 1943

 

Για πρώτη φορά έμαθα για το ΚΟΥΠΟΝΙ διαβάζοντας το βιβλίο ΦΥΛΛΑ ΦΤΕΡΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΡΥΣΤΟ, του Σταμάτη Παπαμιχήλ .

Το ΚΟΥΠΟΝΙ ήταν μια χειρόγραφη εφημεριδούλα που πήγαινε από χέρι σε χέρι και η συντακτική ομάδα ήταν πάντα σε ηλικία από 15 με 17 χρόνων.

Με διακοπές κράτησε 17 ολόκληρα χρόνια και στην βιβλιοθήκη του Γιοκαλείου Ιδρύματος, υπάρχουν αρκετά φύλλα του.

Αν και δύσκολο να καταλάβουμε τα γράμματα, θα προσπαθήσω να αντιγράψω μερικά κείμενα.

Η πρώτη συντακτική ομάδα, ήταν παιδιά που με την κήρυξη του πολέμου γύρισαν από την Αθήνα όπου πήγαιναν σχολείο στην Κάρυστο.

Το τεύχος που έχω μπροστά μου και προσπαθώ να αντιγράψω, είναι της δεύτερης γενιάς, με ημερομηνία 1η Αυγούστου 1943. Αρ. φύλλου 3.

Είναι πολύ συγκινητικό γιατί είναι η απόδειξη ότι τίποτα δεν είναι αρκετό να δαμάσει το πνεύμα και πάντα, μα πάντα, η ανάγκη για έκφραση, για επικοινωνία για πνευματικότητα, βρίσκει τρόπο να αποτυπωθεί κάπου και κάπως, για να μεταφέρει τις ανησυχίες και τις εντυπώσεις του γράφοντα στον κάθε μελλοντικό αναγνώστη. Τρυφερή λεπτομέρεια είναι τα ψευδώνυμα που χρεισιμοποιούσαν.

Αντιγράφω όπως τα βλέπω εκτός από τους τόνους.  Όταν δεν καταλαβαίνω, βάζω τελείες στην θέση της λέξης.

 

ΤΑΙ ΚΕΙΜΕΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ ΤΟ ΤΕΤΡΑΣΕΛΙΔΟ

 

Τίτλος- ΓΙΑ ΚΕΙΝΟΝ ΠΟΥ ΝΟΣΤΑΛΓΕΙ.

Πως μπορεί κανείς να αρνηθή κάτι που το ζητά η πιο λεπτή χορδή ενός εφήβου?

Δειλά δειλά μπαίνει στο γραφείο μου.." Μια μεγάλη, μια πολύ μεγάλη χάρι σου ζητώ.." 'Ευχαρίστως ! Αν μπορώ να σου την κάμω.." "Ξέρεις,..δυο τρεις έφηβοι, αποφασίσαμε να ξανά ζήσει το ΚΟΥΠΟΝΙ"

Ντροπαλά, κάπως συνεσταλμένοι..."Ξέρεις.. αν θα ήθελες να μας ενισχύσεις στο όμορφο αυτό έργο μας.." Και με μιας , μια κοκκινάδα εφηβική σκορπά με μιας το πρόσωπο του.

Σκέπτομαι, λίγο πιο βαθειά, τα λόγια του λεπτού αυτού μικρούλη και σφιγομετρώ όσο μπορώ πιο πολύ τους παλμούς της θελήσεως του και βγάζω τον αυριανό νεανία,  τον άνδρα, τον αγωνιστή της αυριανής ζωής, που θα ξέρη να νοιώθει  και να ζη έτσι όπως η Θεία Πρόνοια θέλησε να ζήση το πιο τέλειο της δημιούργημα.

Ε! Πως ήταν δυνατόν να αρνηθώ την τόση λεπτή και τόση ολόθερμη παράκληση του.Ναι! του λέω. Θα σας γράψω κάτι .Μια ικανοποίηση , ένα ........χαμόγελο , ανέτειλε εις τα χείλη του μικρούλη. Τόσο ευτυχισμένο ένοιωσε προς την .......του εαυτού του, έβγαινε απ την έκφραση του προσώπου του.

Έφυγε ευτυχισμένο αφού το διαβεβαίωσα πως θα γράψω.

Ένα χαρτάκι δισέλιδο και τετρασέλιδο ΤΟ ΚΟΥΠΟΝΙ , που εκδότης του ήσαν τα πιο φιλότιμα μεγάλα παιδιά της Καρύστου και που μέσα στις χειρόγραφες και ολογραμμένες σελίδες του έβλεπες και εθαύμαζες το πνεύμα της νιότης, που σκόρπαγε ανάλαφρα τη δροσιά της στους αναγνώστες του.

..... πια, δεν ξέρω γιατί..επανεμφανίζεται  από χέρι σε χέρι . Ίσως οι εκδότες του θεώρησαν πια μικράν απασχόλησιν για την ηλικία τους και σκέπτονται να δημιουργήσουν κάτι ανώτερο που να συμβαδίζει με τα τωρινά τους αισθήματα. Μα το ΚΟΥΠΟΝΙ  έμελλε να ζήση και πάλι και να ...νάτο...........πάλι ξαναζή με έφηβη όμως ψυχή και δροσιά, και να πέρνη ....

Μια ευχούλα βγαίνει ολόθερμη από τη δική μου ψυχή που νοιώθει και εκτιμά κάθε λεπτό ευγενικό και ωραίο .....Ελπίζω η όμορφη αυτή εφηβική θέηση να γίνη παράδειγμα και ολόλευκη ακτίδα που να φωτίζη κάθε νεανική ψυχή να τραβήξει τον όμορφο δρόμο της αρετής..

Α.Δ.

TO KOYΠΟΝΙ

ΜΕΤΑ ΤΟ ΛΕΥΚΩΜΑ

Σήμερα που είπαν ότι επανεκδίδεται το ΚΟΥΠΟΝΙ από μια καινούργια συντροφιά νέων χάρην τη βοήθεια των παλαιών συνεργατών .Δεν γνώριζα καλά τον Σταμάτη και τα άλλα παιδιά που χωρίς κανένα απολύτως κέρδος εξέδιδαν το Κουπόνι που σημείωσε τόση επιτυχία στο λίγο καιρό που κυκλοφόρισε με την πτωχή πνευματική κίνηση της πόλεως μας.

Μα πρέπει να ομολογήση ο καθένας ότι το Κουπόνι μέχρι σήμερα, σημείωσε επιτυχία λαμπράν ,κατά την ταπεινή μου γνώμη, στην πτωχή πνευματική κίνηση μας. Χωρίς να θέλω να κολακεύσω κανέναν μου επροξένησε  ιδιαίτεραν χαράν η επανέκδοση του,ιδία δε το ότι η καλή αυτή συντροφιά έχει μαζί της και τον Αντώνη. ‘Ηταν ένας κρυφός πόθος του Σταμάτη η επανέκδοση του Κουπονιού από νεαρότερους από αυτούς στην ηλικίαν και να εκπληρούται.

Είμαι της γνώμης ότι η επιτυχία του είναι η απόλυτος και δεν θα αργήσουν και οι παλιοί του φίλοι να του χαρίσουν λίγα λίγα κάθε τόσο. Και εύχομαι κάθε επιτυχία και μακροημέρευση και η περίοδος του αυτήν την φορά είναι η τελευταία που θα εγκαταστήσει …εφημερίδα των νέων μας για το καλό του τόπου και να γίνει η φιλολογική αμβροσία του τόπου που θα παρέχει λίγο νέκταρ………………………..

Πρώην ιδιώτης.

 

Η μάννα του χαμένου φίλου μας.

Ο ήλιος στερεωμένος στον απέραντο ουρανό σα θαμπωμένος φαινόταν, σα να χανόταν πίσω απ τις αχτίδες του. Τα μάρμαρα του Νεκροταφείου αχτινοβόλογαν ακόμα. Και μέσα στον άσπρο λαβύρινθο διακρινότανε μια μαυροφόρα που τέλος την βλέπουμε να αγνατεύη στην απέναντι πλευρά του δρόμου. Προχωρούσε ….προς το μέρος που καθόμαστε να περάσουμε το απόγευμα ..  Η ματιά όλων πέφτει πάνω της. Την βλέπουμε να πέφτει πάνω σε ένα βράχο και ανασαίνει βαθειά πολύ βαθειά. Κοιτάζει την θάλασσα και αναστενάζει. Σε λίγο σηκώνεται ανάλαφρα και με βήμα σιγανό προχωρεί και όλο μας πλησιάζει . Γέρασε..από κοντά όλοι την γνωρίσαμε. Ήτανε η μάνα του φίλου μας του καρδιακού του Γιώργη. Κι’ αυτή όμως η άμοιρη η άτυχη μας γνώρισε πως είμαστε η παρέα του γυιού της που χάθηκε μαζί με τον πατέρα και με ένα αδελφάκι του μικρό στην άββησο της θάλασσας . Της θάλασσας πούχει καταπιεί και καταπίνει συνεχώς χιλιάδες χιλιάδων ψυχές. ‘ΑΑΧ να ζούσε ο Γιωργάκης μου! Έλεγε από μέσα της..Ήτανε ένα πρωινό με μπουνάτσα όταν ξεκίνησε να πάνε για ψάρεμα, ο γέρος, ο Ηρακλής, με τους δυο γιούς , τον Γιώργο και τον Θοδωράκη το μικρό. Ανοιχτήκανε με τη βάρκα πολύ μακρυά τούτη τη φορά και φτάσανε μέχρι τον Κάβο. Κοντά το μεσημέρι όμως έπιασε μια φουρτούνα «Θεού οργή» που για τους ψαράδες δεν υπάρχει χειρότερος καιρός ,σπάνιο είναι να σωθούν. Στην θάλασσα χαλασμός κυρίως , στην στεριά ησυχία. Μόνο του Γιώργου η μάνα με την αδελφή της ήτανε ανήσυχες κι είχανε κατεβεί στην ακροθαλασσιά και περιμένανε να αγναντήσει η βάρκα ..Του κάκου όμως! Τα μάτια τους βάρκα κάνανε και βάρκα δεν ήτανε. Έφτασε το σούροπο..Πουθενά κανένα σημάδι στη θάλασσα. Μαύρο και σκότεινο ήτανε το ξημέρωμα όταν ένας ψαράς συνάδελφος τους , έφερε την είδηση του φρικτού πνηγμού των τριών. Της μάνας η φωνή μαζί με τα κλάματα ήτανε  «ΑΑΑΑΧΧ! Ηρακλή, Γιώργο Θοδωράκη αυτό ήτανε το στερνό ψάρεμα σας»

Πολεμικός Άγρος» δεν φαίνεται καλά το αγρός..ίσως είναι άλλη λέξη.

 

Πριν απ την ώρα μου/πηγαίνω στο γραφείο και κάπου/ένα χαρτί βαστώ/να γράφω στίχους …του Αντώνη./ Λένε καθότανε/κι αυτός στο ίδιο το τραπέζι/τούμενε και καιρός /να φεύγη με τη ποίηση να πάει/Δεν τόνε διάβασα/δεν τον άκουσα ούτε τον είδα/κι όμως εφόρεσα/μου φαίνεται ποιητική χλαμύδα.

Φύλλον Φτέρης

(Σκιάς αχνάρια)