Ρωτάμε την τεχνική νοημοσύνη για τις ΑΠΕ. "“Δεν υπάρχει γνώση χωρίς συμφέρον. Το ζητούμενο είναι να ξέρεις ποιο είναι το δικό σου.”

Η μέθοδος των ερωτήσεων της δημοσκόπισης για τις ΑΠΕ στην περιοχή μας με έβαλε σε μεγάλες σκέψεις μιας και ήταν εντελώς επιφανειακές και οδηγούσαν σε πολύ επιπόλαιες απαντήσεις πολύ εύκολα.

Στην περιοχή μας είναι αστείο να μιλάμε για πάρα πέρα ανάπτυξης των ΑΠΕ αιολικής ενέργειας μιας και έχουμε καλύψει κατά πολύ το ποσοστό που καλύπτει όχι μόνο την Νότια Καρυστία αλλά και στην Περιφέρεια Στερεάς, σύμφωνα με δηλώσεις αρμοδίων.

Όσο αφορά τις μπαταρίες εκτός του ότι δεν υπάρχει χωροταξικό, η απλή λογική λέει κάθε πάρκο να έχει την δική του εγκατάσταση στον χώρο του και όχι χιλιόμετρα μακριά, όπως σχεδιάζουν στον Κάμπο Καρύστου.

Επίσης, είναι κοινό μυστικό ότι το δίκτυο είναι παλιό και δεν μπορεί να υποστηρίξει όλη αυτή την βιομηχανία.

Περισσότερες ερωτήσεις και απαντήσεις από τον "ανεξάρτητο" ομιλητή gpt για να μην έχει κανείς να προσάψει ιδεολογικές, ατομικές, η άλλες δικαιολογίες.  

Ας σκεφτεί ο κάθε αναγνώστης για το θα έπρεπε να συμβαίνει και το τι γνωρίζει ότι συμβαίνει στην περίπτωση της Νότιας Καρυστίας. Ελπίζω να έχετε υπομονή και να διαβάσετε όλη την ανάρτηση για μια "ανεξάρτητη" και πλήρη ενημέρωση.

ΕΡΩΤΗΣΗ

Πόσο επιρρεάζουν την αντικειμενική γνώμη των πολιτών για τις ΑΠΕ τα ανταποδοτικά κεφάλαια και οι θέσεις εργασίας?

Το ChatGPT είπε:

Αυτό είναι ένα από τα πιο κρίσιμα — και υποτιμημένα — ερωτήματα στον δημόσιο διάλογο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Ας το εξετάσουμε προσεκτικά:

---

🔄 Πώς τα ανταποδοτικά και οι θέσεις εργασίας επηρεάζουν την αντικειμενικότητα των πολιτών;

➤ 1. Οικονομικά κίνητρα και "σιωπηρή συναίνεση"

Πολίτες που ωφελούνται άμεσα (π.χ. μέσω:

• ενοικίασης γης για ανεμογεννήτριες,

• προσλήψεων συγγενών,

• εισροής “ανταποδοτικών” έργων όπως δρόμοι, παιδικές χαρές κ.λπ.),
  τείνουν να μειώνουν ή να αποσιωπούν τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές συνέπειες.

🎯 Φαινόμενο "γνωστικής ασυμφωνίας":
Όταν απολαμβάνεις προσωπικά οφέλη, δύσκολα παραδέχεσαι ότι κάτι που σε ωφελεί μπορεί να βλάπτει άλλους (ή τη φύση).

---

➤ 2. Δημιουργείται κοινωνική "πόλωση"

Σε πολλές περιοχές:

• Κάποιοι ωφελούνται άμεσα, ενώ

• Άλλοι επηρεάζονται αρνητικά (π.χ. πτώση αξίας γης, θόρυβος, αλλοίωση τοπίου).

Αυτό οδηγεί σε:

• σύγκρουση μεταξύ κατοίκων,

• δυσπιστία προς τους θεσμούς,

• συρρίκνωση της συλλογικής διαπραγμάτευσης.

📌 Δηλ. “Διαίρει και βασίλευε”, αλλά σε τοπικό επίπεδο.

---

➤ 3. Υπονομεύεται η πραγματική διαβούλευση

Όταν ένα έργο προτείνεται, συχνά ακολουθείται από πακέτο:

• ανταποδοτικών (π.χ. έργα υποδομής),

• υποσχέσεων για προσλήψεις,
  πριν καν ολοκληρωθούν οι περιβαλλοντικές μελέτες ή η διαβούλευση.

Έτσι:

• η γνώμη της κοινότητας "γονατίζει" από το deal, όχι από τα δεδομένα.

• η περιβαλλοντική επιχειρηματολογία θεωρείται “κακοπροαίρετη”.

---

➤ 4. Δημιουργείται "οικονομική εξάρτηση" από τη βιομηχανία ΑΠΕ

Σε φτωχές ή απομονωμένες περιοχές, οι ΑΠΕ γίνονται μονοκαλλιέργεια ανάπτυξης:

• όλη η επένδυση πάει εκεί,

• κλείνουν εναλλακτικές (π.χ. αγροτουρισμός, τοπική βιοποικιλότητα).

Αυτό μονοπωλεί τη συζήτηση, και η “πράσινη ανάπτυξη” γίνεται το μόνο αποδεκτό αφήγημα, ακόμη κι αν δεν είναι βιώσιμη μακροπρόθεσμα.

---

🧠 Πώς να ξεχωρίζουμε τη χειραγώγηση από την ειλικρινή ανάπτυξη;

✅ Δείγμα υγιούς ανταποδοτικότητας	⚠️ Δείγμα χειραγώγησης
Τα ανταποδοτικά έργα αποφασίζονται από συμμετοχικές διαδικασίες με τους πολίτες	Τα έργα “πέφτουν από πάνω” χωρίς ουσιαστικό διάλογο
Υπάρχει ισόρροπη ενημέρωση για θετικά/αρνητικά	Δίνεται μόνο διαφήμιση για τα θετικά
Οι θέσεις εργασίας είναι διαρκείς και τοπικές	Είναι εργολαβικές / 2μηνες για θεμελίωση, μετά τίποτα
Συμμετέχουν ανεξάρτητοι επιστήμονες στη λήψη απόφασης	Η επιστημονική γνώση “χρωματίζεται” από τους developers
Ο τοπικός πληθυσμός έχει δικαίωμα βέτο ή τροποποίησης	Η συναίνεση θεωρείται “αγορασμένη” με δρόμους ή παγκάκια

---

🧭 Συμπέρασμα:

Τα ανταποδοτικά και οι θέσεις εργασίας είναι σημαντικά — αλλά δεν πρέπει να λειτουργούν σαν "αντικατάσταση της συναίνεσης".

• Ο πολίτης που ωφελείται προσωπικά έχει δικαίωμα στη γνώμη του, αλλά όχι στην απόλυτη νομιμοποίηση του έργου χωρίς συμμετοχική διαβούλευση.

• Η πραγματικά βιώσιμη πράσινη μετάβαση προϋποθέτει πολίτες πληροφορημένους, όχι εξαρτημένους.

ΕΡΩΤΗΣΗ

Γιατί συνεχίζονται οι επενδύσεις στην αιολική ενέργεια παρά του γεγονότος ότι δεν είναι σταθερό, υπάρχει μεγάλη καταστροφή σε χλωρίδα και πανίδα και η τιμή φτάνει ακριβή στον καταναλωτή?

Το ChatGPT είπε:

Η συνέχιση των επενδύσεων στην αιολική ενέργεια, παρά τα μειονεκτήματα που αναφέρεις (αστάθεια παραγωγής, περιβαλλοντικές επιπτώσεις, υψηλό κόστος για τον καταναλωτή), οφείλεται σε έναν συνδυασμό πολιτικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Ακολουθεί μια πιο αναλυτική εξήγηση:

---

1. Πίεση για ενεργειακή μετάβαση

Οι κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμοί (όπως η Ε.Ε., ο ΟΗΕ) πιέζουν για την απανθρακοποίηση της ενέργειας ώστε να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή. Η αιολική ενέργεια θεωρείται "πράσινη", καθώς δεν εκπέμπει CO₂ κατά την παραγωγή.

---

2. Σχέδιο ενεργειακής ανεξαρτησίας

Η κρίση στην Ουκρανία και οι διαταραχές στην αγορά φυσικού αερίου τόνισαν την ανάγκη των χωρών για ενεργειακή αυτονομία. Οι ΑΠΕ, όπως η αιολική, μειώνουν την εξάρτηση από εισαγόμενα καύσιμα.

---

3. Χρηματοδοτήσεις και επιδοτήσεις

Πολλές αιολικές επενδύσεις χρηματοδοτούνται από:

• Ευρωπαϊκά κονδύλια (π.χ. Ταμείο Ανάκαμψης)

• Επιδότηση τιμής μέσω ρυθμιζόμενων τιμών (feed-in tariffs)
  Οι επιδοτήσεις μειώνουν το επενδυτικό ρίσκο, οπότε πολλοί ιδιώτες ή εταιρείες "μπαίνουν στο παιχνίδι", ανεξαρτήτως του πραγματικού κόστους για τον τελικό καταναλωτή.

---

4. Μείωση κόστους κατασκευής

Παρά την υψηλή τελική τιμή ρεύματος, το κόστος κατασκευής ανεμογεννητριών έχει σημαντικά μειωθεί τα τελευταία χρόνια. Αυτό καθιστά τις επενδύσεις πιο ελκυστικές για ιδιώτες και κράτη.

---

5. Πολιτική βούληση & ρυθμιστικά πλαίσια

Σε πολλές χώρες (και στην Ελλάδα), υπάρχει ισχυρό θεσμικό πλαίσιο που διευκολύνει τις αδειοδοτήσεις για αιολικά πάρκα, ακόμα και σε ευαίσθητες περιοχές. Αυτή η πολιτική επιλογή βασίζεται στην ανάγκη για ταχεία "πράσινη μετάβαση".

---

6. Αδυναμίες των εναλλακτικών

Παρά τις αδυναμίες της αιολικής ενέργειας (αστάθεια, ανάγκη για υποστήριξη με αποθήκευση ή άλλες πηγές), οι εναλλακτικές λύσεις:

• Ορυκτά καύσιμα είναι ρυπογόνα.

• Πυρηνική ενέργεια προκαλεί φόβους και έχει μεγάλο κόστος & χρόνο ανάπτυξης.

• Υδροηλεκτρικά έχουν γεωγραφικούς περιορισμούς.

Άρα, παραμένει μία από τις πιο ώριμες και "πράσινες" τεχνολογίες διαθέσιμες σήμερα.

---

7. Ανάπτυξη της αποθήκευσης ενέργειας

Με την πρόοδο στις μπαταρίες και συστήματα αποθήκευσης, αναμένεται να μειωθεί η εξάρτηση από τη "σταθερότητα" της παραγωγής.

---

Εν κατακλείδι:

Οι επενδύσεις συνεχίζονται γιατί η αιολική ενέργεια:

• Προσφέρει χαμηλό λειτουργικό κόστος.

• Ευνοείται από πολιτικές και επιδοτήσεις.

• Είναι συμβατή με κλιματικούς και γεωπολιτικούς στόχους.

Ωστόσο, οι επιπτώσεις στο περιβάλλον, στην τιμή και στην ενεργειακή σταθερότητα αποτελούν πραγματικές προκλήσεις, και είναι αντικείμενο έντονης συζήτησης και αντιπαράθεσης — ειδικά σε περιοχές με οικολογική αξία ή μεγάλη τοπική αντίδραση.

Αν θες, μπορώ να σου ετοιμάσω και μια λίστα με εναλλακτικές προτάσεις ή πολιτικές για μια πιο ισορροπημένη "πράσινη μετάβαση".

Είπες:

Ναι παρακαλώ. Εναλλακτικές προτάσεις η πολιτικές για μια πιο ισορροπημένη πράσινη μετάβαση

Το ChatGPT είπε:

Βεβαίως! Ακολουθεί μια λίστα με εναλλακτικές προτάσεις και πολιτικές που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια πιο ισορροπημένη και δίκαιη "πράσινη μετάβαση", λαμβάνοντας υπόψη το περιβάλλον, την κοινωνία και την ενεργειακή ασφάλεια.

---

✅ 1. Ορθολογικός χωροταξικός σχεδιασμός για ΑΠΕ

• Αποφυγή τοποθέτησης αιολικών πάρκων σε περιοχές NATURA, προστατευόμενα δάση ή ορεινούς όγκους υψηλής βιοποικιλότητας.

• Συμμετοχή τοπικών κοινωνιών στις αποφάσεις, με διαβούλευση και κοινωνική συναίνεση.

• Χρήση εργαλείων GIS και επιστημονικών χαρτογραφήσεων για εντοπισμό "χαμηλής σύγκρουσης" περιοχών.

---

✅ 2. Ενεργειακή αποκέντρωση και ενεργειακές κοινότητες

• Προώθηση ενεργειακών κοινοτήτων (energy communities), όπου πολίτες, αγρότες ή ΟΤΑ παράγουν και καταναλώνουν δική τους ενέργεια (π.χ. φωτοβολταϊκά στις στέγες).

• Αυτό δίνει δημοκρατικό χαρακτήρα στην ενέργεια και μειώνει την εξάρτηση από μεγάλους παρόχους.

---

✅ 3. Έμφαση στην εξοικονόμηση ενέργειας

• Η καλύτερη "ενέργεια" είναι αυτή που δεν καταναλώνεται:

  • Ανακαίνιση κτιρίων (θερμομόνωση, κουφώματα).

  • Έξυπνα συστήματα διαχείρισης ενέργειας.

  • Επιδότηση αντικατάστασης ενεργοβόρων συσκευών.

• Πολιτικές όπως το "Εξοικονομώ" μπορούν να έχουν μεγαλύτερο περιβαλλοντικό και κοινωνικό όφελος απ’ ό,τι μια νέα αιολική εγκατάσταση.

---

✅ 4. Επένδυση σε αποθήκευση ενέργειας και έξυπνα δίκτυα

• Χρήση μπαταριών μεγάλης κλίμακας, αντλησιοταμίευσης και υδρογόνου για να λυθεί το πρόβλημα της διακοπτόμενης παραγωγής των ΑΠΕ.

• Ανάπτυξη έξυπνων δικτύων (smart grids) για βελτιστοποίηση της κατανομής και αποφυγή απωλειών.

---

✅ 5. Στροφή σε ήπιες μορφές ΑΠΕ

• Φωτοβολταϊκά στις στέγες, αγροτικά στέγαστρα, βιομηχανικά κτίρια αντί για καταστροφή φυσικού τοπίου.

• Μικρής κλίμακας υδροηλεκτρικά, εφόσον δεν επηρεάζουν οικοσυστήματα.

• Γεωθερμία (σε περιοχές με δυνατότητες) και βιομάζα από απόβλητα με σωστή διαχείριση.

---

✅ 6. Πραγματική κοστολόγηση περιβαλλοντικής ζημιάς

• Ενσωμάτωση "οικολογικού κόστους" στην αξιολόγηση έργων ΑΠΕ.

• Μηχανισμοί αποκατάστασης και "περιβαλλοντικής αποζημίωσης" για τοπικές κοινωνίες.

• Μηδενική ανοχή σε έργα με παράνομες ή πρόχειρες μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

---

✅ 7. Κρατικός έλεγχος βασικών υποδομών ενέργειας

• Δημόσιος ή κοινωνικός έλεγχος στο δίκτυο και στη στρατηγική για την "πράσινη μετάβαση" για αποτροπή μονοπωλίων και κερδοσκοπίας.

• Δίκαιη τιμολόγηση για όλους, ειδικά για ευάλωτες ομάδες.

---

✅ 8. Εκπαίδευση και ενημέρωση του κοινού

• Ευαισθητοποίηση σε σχολεία και κοινότητες για το τι σημαίνει "πράσινη ενέργεια", τι κόστος έχει και τι επιλογές υπάρχουν.

• Στήριξη της κοινωνίας στη λήψη αποφάσεων μέσα από επιστημονική γνώση, όχι απλώς επικοινωνιακές καμπάνιες.

---

🟩 Συνοπτικά:

Μια ισορροπημένη πράσινη μετάβαση:

• Δεν βασίζεται μόνο στην τεχνολογία, αλλά και στην κοινωνική δικαιοσύνη και την προστασία της φύσης.

• Πρέπει να περιλαμβάνει συμμετοχικότητα, ενεργειακή δημοκρατία και σεβασμό στο περιβάλλον.

Αν θέλεις, μπορώ να σου ετοιμάσω και ένα συνοπτικό infographic ή παρουσίαση πάνω σε αυτές τις προτάσεις, π.χ. για χρήση σε κοινότητα, σχολείο, δημοτικό συμβούλιο ή παρουσίαση.

ΕΡΩΤΗΣΗ

Σε πόσο βαθμό υπάρχει διαφθορά στα κεφάλαια για τις ανεμογγενήτριες?

Το ChatGPT είπε:

Πόση «σκουριά» υπάρχει τελικά στα χρήματα για τις ανεμογεννήτριες;

Τι πρέπει να ξέρεις	Γιατί έχει σημασία
Δεν υπάρχει επίσημος, ενιαίος δείκτης “διαφθοράς στην αιολική”. Τα μόνα συγκρίσιμα νούμερα προκύπτουν από ελέγχους της ΕΕ (OLAF & Ελεγκτικό Συνέδριο) και γενικούς δείκτες διαφάνειας.	Ο κλάδος αγγίζει πολλά κονδύλια (εθνικές επιδοτήσεις, Ταμείο Ανάκαμψης, ΕΣΠΑ, ιδιωτικά κεφάλαια), άρα τα ρίσκα μεταφέρονται στον φορολογούμενο.
Υπάρχουν λίγες, αλλά «βαριές» υποθέσεις δωροδοκίας/υπερτιμολογήσεων. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η υπόθεση Enercon-Prenecon (συμβόλαιο 2009, υπερκοστολόγηση ≈ 9,6 εκατ. € & μίζες 362 000 €).	Δείχνει πώς μια απευθείας ανάθεση σε υπεργολάβο χωρίς διαγωνισμό μπορεί να «φουσκώσει» το κόστος 40-70 %.
Η Ελλάδα παραμένει «μεσαία» σε διαφθορά (CPI 2024 = 49/100, 59η θέση).	Η βαθμολογία δείχνει βελτίωση σε σχέση με τα μνημονιακά χρόνια, αλλά ακόμη δεύτερη χειρότερη στην ευρωζώνη. tovima.com
Συνολικά στην ΕΕ (όχι μόνο αιολικά) το 2022 εντοπίστηκαν 12 455 παρατυπίες αξίας 1,77 δισ. € ≈ 0,9 % του προϋπολογισμού.	Ο πράσινος μετασχηματισμός εμφανίζεται από την OLAF ως «νέα πηγή απάτης».
Οι ελληνικοί διαγωνισμοί RAE/cosmoONE μνημονεύονται από το Ελεγκτικό Συνέδριο της ΕΕ ως καλό παράδειγμα διαφάνειας (live-bidding, άμεση πτώση τιμών).	Όπου εφαρμόζεται ηλεκτρονική δημοπρασία, μειώνονται τα περιθώρια «μαγειρέματος».

---

1. Πού εμφανίζεται η διαφθορά στο “μονοπάτι” μιας ανεμογεννήτριας;

Στάδιο	Κλασικά ρίσκα
Χωροθέτηση / άδειες	• Μίζες για αλλαγή χρήσης γης • Πιέσεις σε τοπική αυτοδιοίκηση για fast-track • Off-shore εταιρείες που κρύβουν πραγματικούς μετόχους
Διαγωνισμοί / Προμήθειες	• Απευθείας αναθέσεις σε «ημέτερους» • Υπερτιμολόγηση πολιτικών έργων (δρόμοι, θεμελιώσεις) – βλ. Enercon • Συγκάλυψη μέσω …μετρήσεων θορύβου (βλ. διεθνή καταγγελία Sen. Madigan, Αυστραλία)
Επιδοτήσεις & Τιμολόγηση ρεύματος	• Εικονικές εταιρείες που “κόβουν” feed-in tariffs χωρίς έργο • «Πλυντήρια» τύπου Μαφίας σε Ιταλία/Σικελία – EU grants για ΑΠΕ
Συντήρηση & Ανακύκλωση	• «Παραφουσκωμένα» συμβόλαια O&M • Παράνομη διάθεση παλιών πτερυγίων

---

2. Τι λένε οι σημαντικές υποθέσεις

Υπόθεση	Τι έγινε	Πού “χάλασε”
Enercon – Prenecon (2009-25)	Συμβόλαιο 9 αιολικών πάρκων· υπερτιμολόγηση 6,1 → 16,5 εκ. € & μίζες σε Γερμανό manager. Καταδίκη στη Γερμανία (2015), δίκη στην Ελλάδα μόλις 2025· αδικήματα δωροδοκίας παραγράφηκαν.	Απευθείας ανάθεση υπεργολαβίας & βραδύτητα ελληνικής Δικαιοσύνης.
Siemens-Ελλάδα (2000--)	Δωροδοκίες > 80 εκ. € σε δημόσιους φορείς· περιλάμβαναν και ενεργειακές προμήθειες (η υπόθεση έκλεισε με εξωδικαστικό 2012).	Σύγκρουση συμφερόντων, αδύναμοι μηχανισμοί ελέγχου τότε.
Διερεύνηση EC για κρατικές επιδοτήσεις σε Κινέζους προμηθευτές (2024)	Πρώτη ex officio έρευνα βάσει FSR για παρεμβάσεις σε Γαλλία-Ελλάδα κ.ά.	Κίνδυνος «ντάμπινγκ» + αδιαφάνεια ξένων επιδοτήσεων.
Mozura (Μαυροβούνιο/Μάλτα)	Offshore αλυσίδες, προμήθειες σε πολιτικούς· παράδειγμα στα Βαλκάνια τι μπορεί να πάει στραβά.

---

3. Το σημερινό “ισοζύγιο” στη διαφάνεια

Θετικό	Αδύναμο
✅ Ηλεκτρονικοί διαγωνισμοί RAE μειώνουν κόστος & αυξάνουν audit-trail.	🔴 Προκαταρκτικά στάδια (χωροταξία/περιβαλλοντικές ΜΠΕ) λιγότερο διαφανή.
✅ Νέος Κώδικας Ποινικής Δικονομίας (2023) – ευθύνη νομικού προσώπου για δωροδοκία.	🔴 Αργές/συχνά παραγραφόμενες δίκες (βλ. Enercon).
✅ GRECO 2024: πρόοδος σε 7/17 συστάσεις για εκτελεστική εξουσία & Αστυνομία.	🔴 Ελλιπείς έλεγχοι σε υπεργολαβίες & σε τοπικούς φορείς.
✅ EPPO/OLAF συνεργασία· focus σε «green-transition fraud».	🔴 Κενά στην ιχνηλασιμότητα πραγματικών μετόχων off-shore.

---

4. Συμπέρασμα – πόσο «βαθιά» είναι η διαφθορά;

• Ποσοτικά: Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν χαμηλό (< 1 %) ποσοστό αμφισβητούμενων δαπανών στο σύνολο της ΕΕ· ωστόσο οι αιολικές επενδύσεις έχουν υψηλό ρίσκο κερδοσκοπίας επειδή:

  1. μεγάλα ποσά επιδοτήσεων + σύνθετες άδειες

  2. περιορισμένη εξειδίκευση ελεγκτικών μηχανισμών σε «πράσινα» έργα

  3. διασύνδεση τοπικών πολιτικών – developer – προμηθευτών

• Ποιοτικά: Στην Ελλάδα η διαφθορά δεν είναι συστημική στον κλάδο, αλλά εμφανίζεται σε “στενά σημεία” (άδειες, υπεργολαβίες). Οι πιο προβεβλημένες υποθέσεις δείχνουν ότι όπου υπήρχε απλή απευθείας ανάθεση ή ασαφές καθεστώς ιδιοκτησίας το πρόβλημα γιγαντώθηκε.

---

5. Πώς μειώνεται ο κίνδυνος

1. Υποχρεωτικό e-procurement για κάθε στάδιο (απ’ τα roadworks ως τις υπηρεσίες συντήρησης).

2. Δημόσιο registry τελικών δικαιούχων και real-time διασταύρωση με Κτηματολόγιο.

3. Ανεξάρτητες περιβαλλοντικές ΜΚΟ ενταγμένες θεσμικά στη διαβούλευση (observer status).

4. Ειδικές μονάδες OLAF/EPPO στον χώρο της πράσινης μετάβασης· ήδη δρομολογείται, αλλά χρειάζεται στελέχωση από μηχανικούς-οικονομολόγους.

5. Γρήγορα, εξειδικευμένα οικονομικά τμήματα στα διοικητικά δικαστήρια ώστε οι υποθέσεις να μην παραγράφονται.

---

TL;DR

• Τα «παχιά» έργα αιολικής έλκουν λίγες αλλά ηχηρές περιπτώσεις διαφθοράς.

• Η συνολική έκταση (ως ποσοστό δαπανών) φαίνεται μικρή, αλλά οι κκίνδυνοι παραμένουν υψηλοί σε άδειες & υπεργολαβίες.

• Ηλεκτρονικοί διαγωνισμοί, “open beneficial ownership” και ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης είναι τα καλύτερα «αντι-συστήματα» ενάντια στη “σκουριά” στα πράσινα κεφάλαια.

ΕΡΩΤΗΣΗ

Μπορεί κάποιος που έχει κέρδος από τις ανεμογεννήτριες να είναι αντικειμενικός?

Το ChatGPT είπε:

Πολύ ουσιαστική ερώτηση — και δύσκολη.

---

🧠 Η απάντηση, σύντομα:

Ναι, μπορεί να είναι αντικειμενικός, αλλά όχι ουδέτερος.
Δηλαδή, μπορεί να λέει αλήθειες, αλλά η οπτική του θα είναι έγχρωμη από το συμφέρον του.

---

🔍 Ανάλυση: Τι σημαίνει “αντικειμενικός”;

Η αντικειμενικότητα δεν σημαίνει έλλειψη γνώμης ή συμφέροντος — σημαίνει:

1. Ειλικρίνεια στα δεδομένα (δεν τα κρύβω, δεν τα παραποιώ).

2. Αναγνώριση της οπτικής μου (ομολογώ από πού μιλάω).

3. Διαθεσιμότητα στη συζήτηση με άλλες πλευρές (π.χ. επιστήμονες, τοπικές κοινότητες, περιβαλλοντικές οργανώσεις).

Άρα:

• Ένας επενδυτής μπορεί να είναι ειλικρινής και διαφανής, αλλά πάντα θα βλέπει τον κόσμο μέσα από τον “φακό του κέρδους”.

• Αυτό δεν σημαίνει ότι λέει ψέματα — σημαίνει ότι δίνει έμφαση εκεί που τον συμφέρει:

  • Στο πόσοι τόνοι CO₂ “γλιτώθηκαν”, αλλά όχι στις ανεπίλυτες περιβαλλοντικές ζημιές.

  • Στη “συμβολή στην ανάπτυξη”, αλλά όχι στα μονοπώλια ή στη διάρρηξη τοπικών οικοσυστημάτων.

---

🎯 Πότε να ανησυχεί κάποιος;

Οποιοσδήποτε έχει οικονομικό ή πολιτικό όφελος από ένα έργο και:

• Δεν αποκαλύπτει τη σχέση του, ή

• Παρουσιάζει μονόπλευρα τα δεδομένα, ή

• Συκοφαντεί αβίαστα όσους διαφωνούν,
  ...δεν είναι αντικειμενικός.

Αντίθετα, κάποιος που:

• Παραδέχεται τη θέση του (“είμαι μέτοχος, αλλά να τα δεδομένα”),

• Δέχεται διαβούλευση με τρίτους (οικολογικές ομάδες, επιστήμονες),

• Υποστηρίζει αξιολόγηση από ανεξάρτητους φορείς,
  …δείχνει προσπάθεια ειλικρινούς συμμετοχής στον δημόσιο διάλογο.

---

📌 Παράδειγμα:

Εταιρεία αιολικής ενέργειας:

“Το πάρκο μας μειώνει 70.000 τόνους CO₂ τον χρόνο και στηρίζει την απασχόληση στην περιοχή.”

Τοπικός οικολόγος:

“Η περιοχή είναι βιότοπος για 5 είδη πτηνών και οι τουρμπίνες έχουν ήδη προκαλέσει μείωση πληθυσμού.”

Και οι δύο μπορεί να λένε αλήθεια. Η διαφορά είναι:

• Ποιος αναγνωρίζει και την αλήθεια του άλλου;

• Ποιος υποστηρίζει ανεξάρτητη έρευνα;

• Ποιος έχει λόγο να σκεπάσει το κόστος;

---

🤝 Συμπέρασμα:

Η αντικειμενικότητα δεν απαιτεί "ουδετερότητα", αλλά διαφάνεια.

Όπως είπε ο Γάλλος φιλόσοφος Michel Foucault:
“Δεν υπάρχει γνώση χωρίς συμφέρον. Το ζητούμενο είναι να ξέρεις ποιο είναι το δικό σου.”

Οπότε, ναι, μπορεί να είναι αντικειμενικός — αρκεί να ξέρεις από πού μιλάει.
Αυτό ισχύει και για επενδυτές, και για οικολόγους, και για το κράτος.