ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΑΠΑΛΟΙΦΗΣ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΗΔΗ ΑΠΟ ΤΑ ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ

 

 Τάκης Μουτζούρης κοινοποίησε μια δημοσίευση.

16 Ιουνίου  · 

Ο χρήστης Τάκης Μουτζούρης βρίσκεται στην τοποθεσία Κάρυστος.

16 Ιουνίου  · Αθήνα  · 

ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΑΠΑΛΟΙΦΗΣ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΗΔΗ ΑΠΟ ΤΑ ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ

"και τότε όπως και σήμερα...." !!!

Πολλά περίεργα συμβαίνουν γύρω από την ιστορία του Παλαμήδη, κι όποιος ασχοληθεί το διαπιστώνει εύκολα. Το πιο περίεργο είναι η πλήρης απουσία του ονόματος του, από τα Ομηρικά έπη όπου είναι πρωταγωνιστής από το ξεκίνημα και την θυσία της Ιφιγένειας.....

Πώς είναι δυνατόν κάποιος που έπαιξε τόσο σημαντικό ρόλο στην Τρωική εκστρατεία ακόμα από την προετοιμασία με την αποκάλυψη του Οδυσσέα που αρνείτο να συμμετάσχει και να απουσιάζει τελείως από τα κυριότερα έργα που την περιγράφουν! Πολύ περισσότερο όταν πρόκειται για κάποιον στον οποίον αποδίδονται τόσες και τόσο πρωτοποριακές εφευρέσεις για την εποχή εκείνη, όπως μεταξύ των οποίων είναι και το αλφάβητο. Το ερώτημα απασχολούσε ήδη από την αρχαιότητα τους διάφορους μελετητές των επών και συνεχίζει. Γιατί ο Όμηρος αποφεύγει κάθε αναφορά στον γιο του Ναυπλίου του Β' της Καρύστου και τον γνωρίζουμε μόνο από αποσπάσματα διηγήσεων άλλων έργων που έχουν χαθεί, όπως τα Κύπρια έπη καθώς και άλλα σύγχρονα των γεγονότων….όπου του Δαριξ του Φριξ ή του Δείκτη του Κρης ???

Μια πρώτη απάντηση που δίνεται από τον Φιλόστρατο, ότι δηλαδή ο Όμηρος δεν ήθελε να επισκιάσει τη δόξα του κυρίου ήρωά του Οδυσσέα, καθώς ο τελευταίος ήταν ο ηθικός αυτουργός και με δικό του δόλο εκτελέστηκε ο Παλαμήδης.

πέμπτον δ᾽ ἠρόμην• τί παθὼν Ὅμηρος τὸν Παλαμήδην οὐκ οἶδεν, ἢ οἶδε μέν, ἐξαιρεῖ δὲ τοῦ περὶ ὑμῶν λόγου; ‘εἰ Παλαμήδης’ εἶπεν ‘ἐς Τροίαν οὐκ ἦλθεν, οὐδὲ Τροία ἐγένετο• ἐπεὶ δὲ ἀνὴρ σοφώτατός τε καὶ μαχιμώτατος ἀπέθανεν, ὡς Ὀδυσσεῖ ἔδοξεν, οὐκ ἐσάγεται αὐτὸν ἐς τὰ ποιήματα Ὅμηρος, ὡς μὴ τὰ ὀνείδη τοῦ Ὀδυσσέως ᾄδοι.’ (Βίος Απολλωνίου Τυανέως, 4.16)

ερμηνεία : και πέμπτο ρώτησα: «Τι έπαθε ο Όμηρος κι αγνοεί τον Παλαμήδη ή μήπως τον γνώριζε, αλλά τον κράτησε έξω από την ιστορία σας;» και μου είπε (το φάντασμα του Αχιλλέως) : «Αν ο Παλαμήδης δεν ήρθε στην Τροία, τότε ούτε η Τροία υπήρξε ποτέ. Επειδή όμως ο σοφότατος και μαχιμότατος αυτός άνδρας πέθανε εξαιτίας του Οδυσσέως, ο Όμηρος δεν τον βάζει στα ποιήματα για να μην τραγουδήσει τις ντροπές του Οδυσσέως.»

Μία ερμηνεία αποκλειστικά δική μου, είναι ότι ο Όμηρος είναι Σμυρνιός και γεννήθηκε στην Σμύρνη, την τότε Ιωνική πόλη, η οποία όμως ιδρύθηκε από τους Αιολείς Μυνηναίους!!! Αυτό σημαίνει ότι υπήρχε από τους ίωνες της Σμύρνης έχθρα προς τον Παλαμήδη και τους Καρύστιους Αιολείς, οι οποίοι φιλοξένησαν τους κατατρεγμένους Ίωνες, τους οποίους την πόλη (Κλαζονενές) την κατέλαβαν οι Λύδιοι. Αυτοί οι Ίωνες, έκαναν επανάσταση και έδιωξαν τους Αιολείς ιδρυτές της Σμύρνης (μία από τις Δωδεκάπολεις αυτών) από την πόλη τους.

Αν λάβουμε υπ' όψη ότι προτομή γενειοφόρου με το όνομα Παλαήδη, βρέθηκε στο βόρειο τμήμα της Λέσβου, σημαίνει ότι εγκαταστάθηκαν και εκεί κατά το αποικισμό.

Συγγραφείς αναφέρουν ότι αν δεν ήταν οι Άβαντες Αιολείς στην απέναντι ακτή, δεν θα υπήρχε ο γνωστός σε όλους μας Ελληνικός πολιτισμός!!! (οι αρχαίοι μας το είπαν…). Το πιο πιθανό να πήραν τα πρώτα στοιχεία κύρια από του Αχαιούς αλλά Μυκηναίους Άβαντες Αιολείς, αυτούς που πήρε προς αποικισμό της Τρωάδας ο Πενθίλος και ο υιός του ο Γρας (ο Πενθίλος είναι ο υιός του Ορέστη, και εγγονός του Αλαμέμνωνα).

Αυτό έγινε διότι οι Καρύστιοι, ήταν οι μόνοι που προσέτρεξαν σε βοήθεια των Μυκηνών του Αίγισθου και Κλυταιμνήστρας. Εκεί ο Πυλάδης ο υιός του βασιλιά της Άμφισσας, όπου μεγάλωσε ο Ορέστης, σκότωσε τα αδέλφια του Παλαμήδη, τον Οίακα και τον Ναυσιμέδωντα που ήταν επικεφαλείς των Αιολέων Αβάντων Καρύστιων. Συνέπεια η υποταγή της Καρύστου και ακολούθηση προς τον αποικισμό........

Το αλφάβητο ως δημιούργημα στον χώρο της Νότιας Εύβοιας και δη της Καρύστου, γνωστό ως το Ευβοικό Αλφάβητο, είναι αυτό που διαδόθηκε στους Ευρωπαίους μέσω Ιταλίας, από τους αποίκους από την Αιολική Κύμη της Εύβοιας το γένος Άβαντες ΑΙολείς ως οι Καρύστιοι οι οποίοι αποίκησαν με την θέλησή τους και όχι αναγκαστικά με την πολεμική υποταγή.

Μια άλλη απάντηση βεβαίως θα ήταν ότι υπήρχε κάποιου άλλου είδους αντιπαλότητα, καθώς ο Παλαμήδης αναφέρεται μεταξύ άλλων και ως εποποιός αλλά και συγγραφέας άμεσα των διαδραματιζομένων γεγονότων, έχοντας για γραφέα, τον Κόριννο τον Ιλιέα, με την εφημερίδα των γεγονότων του Τρωικού πολέμου.!

Θα μπορούσε να ήταν η αντιζηλία η αιτία για την απάλειψη του Παλαμήδους από τα Ομηρικά έπη. Ίσως, άλλωστε άπτεται και των μεγίστων ανδρών ο φθόνος, κατά Σούδα ή Σουίδα.

Ωστόσο και στις συντηρητικότερες χρονολογήσεις, οι δυο άνδρες (Όμηρος και Παλαμήδης) απέχουν αιώνες. Μήπως ήταν κάτι θα λέγαμε πιο χειροπιαστό; Ίσως μπορούμε να καταλάβουμε γιατί ο Όμηρος, συνεχιστής της προφορικής παραδόσεως της μεταφοράς των επών και τυφλός ο ίδιος, θα είχε αυτονόητα εχθρική στάση προς κάποιον που εφηύρε ένα σύστημα το οποίο δεν μπορεί να μάθει και θέτει σε θανάσιμο κίνδυνο τον κλάδο του, όπως και εν τέλει έγινε. Είχε κάθε λόγο συντεχνιακό θα λέγαμε σήμερα να εχθρεύεται τον εφευρέτη του αλφαβήτου.

Αυτή η εκδοχή ωστόσο, αν και φαινομενικώς πραγματιστική, είναι αναντίστοιχη του μεγέθους του ανδρός και είναι δύσκολο να τη δεχθώ ως μόνο κίνητρο για την εξάλειψη του ονόματος του Παλαμήδους από τα Ομηρικά έπη, εκτός της έχθρας Ιώνων και Αιολέων. Εξάλλου, αν και η καταγραφή των ποιημάτων έχει προταθεί από τον Powell ως κίνητρο για την εφεύρεση του αλφαβήτου, φαίνεται ότι είχε πολύ μικρή πραγματική επίδραση στους ραψωδούς για αιώνες.

Γνωρίζουμε ότι η πρώτη καταγραφή των Ομηρικών ποιημάτων έγινε επί Πεισιστράτου, αιώνες μετά και την νεότερη χρονολόγηση τους.

Επίσης είναι πολύ δύσκολο να πιστέψουμε ότι ο Όμηρος θα φερόταν ως κάποιας μορφής Λουδίτης ή σύγχρονος συνδικαλιστής που αισθάνεται ότι απειλείται η συντεχνία του από μια αναδυόμενη τεχνολογία χωρίς άλλο κίνητρο.

Στο Σούδα ή Σουίδα ωστόσο διαβάζουμε και κάτι άλλο που μπορεί να κρύβει το μυστικό στο γιατί εξαλείφθηκε το όνομα του Παλαμήδους από τα Ομηρικά έπη και όχι μόνο:

Παλαμήδης Ναυπλίου και Κλυμένης, Ἀργεῖος ἐποποιός. (…) Τὰ δὲ πονήματα αὐτοῦ ἠφανίσθη ὑπὸ τῶν Ἀγαμέμνονος ἀπογόνων διὰ βασκανίαν. Ὑπολαμβάνω δὲ καὶ τὸν ποιητὴν Ὅμηρον αὐτὸ τοῦτο πεπονθέναι καί μηδεμίαν τοῦ ἀνδρὸς μνήμην ποιήσασθαι. Ὅτι ἠφανίσθη τὰ Παλαμήδους ποιήματα διὰ βασκανίαν ὑπό Ὁμήρου· ἅπτεται δὲ καὶ τῶν μεγίστων ἀνδρῶν ὁ φθόνος, ὅς εἴη μοι μὴ παρεισέδυ τῷ βίῳ ἤ παρεισδὺς μὴ μοῦ περιέσοιτο. Ἐῤῥέτω δὲ καὶ ἀπέστω· ὅσα γὰρ δέδηγμαι τὴν καρδίαν καὶ οἷα δέδορκα τῷ μακρῷ χρόνῳ, άλλ’

«εἴη μοι ὁ βίος πανεπάρκιος, ὄμμα βαλοι δὲ μήποτε ἐφ´ ἡμετεραις ἐλπίσι βασκανίη»

φασί τις τῶν ποιητῶν

(Αργείος εκείνη την εποχή ήταν οι Αχαιοί Μυκηναίοι ταυτισμένοι με τους Αιολείς που προέβησαν στον αποικισμό της Μικράς Ασίας στο τμήμα που κατέλαβαν)

Τι μας λέει εδώ λοιπόν η Σουίδα ή Σούδα; Όχι μόνο ότι ενδεχομένως ο Όμηρος φθονούσε τον Παλαμήδη ως εποποιό, αλλά ότι η εξαφάνιση των έργων του ήταν αποτέλεσμα διώξεως από τους απογόνους του Αγαμέμνονος. Αν η Σουίδα ή Σούδα έχει δίκιο, μιλάμε για την πρώτη πολιτική δίωξη έργου πνευματικού ανθρώπου στην Ιστορία. Είναι δυνατόν να έγινε κάτι τέτοιο; Η ιστορία του Παλαμήδους, όπως μπορεί να ανασυσταθεί από τις διάφορες διηγήσεις και μύθους μας δείχνει ότι δεν αποκλείεται – κάθε άλλο. Και η δραματική συνέχεια της Σουίδα ή Σούδα που γράφει σε καταπληκτικά Ελληνικά αυτό που θα λέγαμε σήμερα «μακριά από μας» δείχνει ότι ακόμα και την εποχή του ήταν κοινή πεποίθηση ότι είχε υπάρξει εκκαθάριση του ονόματος και των έργων του Παλαμήδους. Πώς και γιατί να έγινε μια τέτοια εκκαθάριση όμως;

Αυτό είναι κάτι που μας πάει πίσω στο μεταίχμιο της καταρρεύσεως της εποχής του Χαλκού και τον πρώτο καταγεγραμμένο Ελληνικό εμφύλιο που διεξήχθη τότε, αν δεν συνετέλεσε θεμελιωδώς σε αυτήν την κατάρρευση. Και πράγματι, ο εμφύλιος αυτός είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη μορφή του Παλαμήδους, όπως και την μετάβαση από τις Γραμμικές γραφές στο αλφάβητο.